Alentejo znaczy po polsku „Kraina za Tagiem”. Region ten położony jest na południu Portugalii, pomiędzy rzeką Tag a Algarve. Wschód graniczy z Hiszpanią, a zachód skąpany jest w Oceanie Atlantyckim. Jest bardzo rozległy, ale słabo zaludniony. Zajmuje ok. jedną trzecią Portugalii, ale żyje tu zaledwie 10 proc. mieszkańców tego kraju. Alentejo zadziwia pięknymi krajobrazami, dziedzictwem kulturowym oraz kuchnią. Słynie też z produkcji oliwy oraz dębu korkowego używanego do produkcji korków do wina.

Mało kto wie, że w Portugalii znajduje się aż jedna trzecia lasów dębu korkowego na świecie i produkuje się tu połowę korków do wina, jakie powstają na całym globie. Dziennie to aż 40 mln sztuk, a ich eksport wart jest ponad miliard euro rocznie. Większość z nich pochodzi z drzew rosnących własnie w regionie Alentejo, a ich uprawa to tradycja regionu. Korek wykorzystywany jest nie tylko do produkcji zatyczek do butelek z winem, ale także do robienia butów, torbek, pasków, portfeli, mebli czy spławików wędkarskich. To także dobry materiał termoizolacyjny i amortyzujący, wytwarza się z niego także liczne pamiątki i ozdoby.

Jedną z atrakcji turystycznych regionu są góry Serra de São Mamede, które rozciągają się na długości 25 km. Najwyższy szczyt, Pico de São Mamede ma wysokość 1025 m n.p.m. i jest najwyższym wzniesieniem w Portugalii na południe od Tagu. Jest to jedne z niewielu miejsc w Alentejo, gdzie zimą pada śnieg. Na górskich ścieżkach często można spotkać turystów, którzy do wyboru mają kilkadziesiąt tras pieszych.

Duże obszary Serra de São Mamede należą do Parku Przyrody Serra de São Mamede (Parque Natural da Serra de São Mamede). Żyją w nim: ryś iberyjski, wydra europejska i nornik iberyjski, a także sęp płowy i orzeł południowy. Znajdują się tu także jedne z największych kolonii nietoperzy w Europie.  

Na terenie pasma górskiego leży też kilka ciekawych miasteczek m.in. położone na malowniczym wzgórzu, Castelo de Vide. Jego początki sięgają czasów kiedy na tych terenach dominowali Maurowie. Później, w czasach panowania króla Dionizego I (1261-1325) wybudowano tu potężny zamek. Otoczony białymi domkami, nadal dominuje nad otoczeniem i jest jedną z wielu atrakcji jakie czekają na turystów. W miasteczku jest także jedna z najlepiej zachowanych dzielnic żydowskich w Portugalii, a najcenniejszą budowlą jest XIII – wieczna synagoga, najstarsza żydowska bożnica w tym kraju. W Castelo de Vide jest też również wiele innych zabytków, chociażby Capela do Salvador do Mundo, najstarsza kaplica w regionie, pochodząca z końca XIII wieku, czy Capela de São Roque, zbudowana w XV wieku, a następnie przebudowa w XVIII wieku. A to tylko dwa z 24 kościołów w mieście.

Castelo de Vide posiada także status uzdrowiska i zawsze było znane z gorących źródeł, których wody mają podobno właściwości lecznicze. Można się ich napić z kilku fontann, jakie znajdują się w mieście. Najbardziej znane to Fonte da Vila i Fonte da Mealhada. Podobno każdy, kto napije się wody z Fonte da Mealhada, pewnego dnia wróci do Castelo de Vide, aby się ożenić… Lepiej więc uważać.

Marvão, w tym zamek w Marvão, to jedno z najpiękniejszych miejsc w Alentejo. Miasteczko położone jest na wzniesieniu, otoczone średniowiecznymi murami i znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Jego nazwa pochodzi od mauretańskiego władcy Ibn Marwana, który na początku VIII w. wybudował na szczycie wzniesienia twierdzę. Umocnienia te były rozbudowywane także po odbiciu tych ziem przez Portugalczyków.

Niedaleko zamku znajduje się prywatne muzeum oliwy z oliwek, w którym można poznać historię oliwy z Castelo de Marvão i obejrzeć urządzenia używane przed laty do jej produkcji. Potem następnie czas degustacji i w niewielkiej restauracji można skosztować jedzenia na bazie oliwy.

Z kolei w Portalegre, największym mieście regionu znajduje się Muzeum Gobelinów (Museu da Tapeçaria de Portalegre Guy Fino). To jedno z najciekawszych miejsc w regionie. Muzeum zostało otwarte w 2001 roku i prezentuje zarówno dzieła historyczne, jak i współczesne wykonane w Fabryce Gobelinów w mieście. Wielu artystów przekazuje tu swoje oryginalne obrazy, aby pracownicy muzeum odwzorowali je jako gobeliny. Jest to bardzo czasochłonne, gdyz jeden gobelin powstaje od kilku do nawet kilkudziesięciu miesięcy.

Miłośnicy jeździectwa powinni zajrzeć do stadniny królewskiej Alter Real Stud Farm obok miasteczka Alter do Chão, gdzie hodowane są konie luzytańskie. Lusitano to konie paradne, używane także podczas walk z bykami. Są one hodowane wyłącznie w stadninie Alter Real, która została ona utworzona w 1748 roku przez króla Portugalii D. João V. Władca wprowadził regulacje dotyczące hodowli koni, aby mogłyby one dorównać wielkości dworu królewskiego, a linia Alter została rozwinięta z ok. 300 klaczy iberyjskich importowanych z Hiszpanii. Obecnie stadnina ma około 300 Lusitano, z których większość znajduje się na terenie posiadłości, ale wiele jest wypożyczanych. Około 40 koni Alter można znaleźć w Portugalskiej Szkole Sztuki Jeździeckiej, znajdującej się w dzielnicy Belem w Lizbonie.

Stadnina znajduje się obok cichego i spokojnego miasteczka Alter do Chão, którego początki sięgają okresu rzymskiego. Do dziś w jego okolicy przetrwały łaźnie publiczne w Ferragial d’El Rei i most w Vila Formosa z tamtego okresu. Od XIV wieku miasto rozwijało się wokół zamku, który został zbudowany przez D. Pedro I w 1359 roku. Stoi on na głównym placu – Praça da República i jest wizytówką miasta. Od 1977 roku zamek jest Pomnikiem Narodowym.

Kto lubi leniuchowanie nad wodą powinien wybrać się do Montargil położonej nad jeziorem Albufeira da Barragem de Montargil. W otoczeniu palm można się tam zrelaksować na łonie natury i zapomnieć o wszystkich zmartwieniach.


Do Portugalii najlepiej dostać się samolotem. Na przykład linie Wizz Air latają z Warszawy do dwóch miast w tym kraju: Lizbony (przez cały rok) i do Porto (od kwietnia 2024 roku). Do stolicy kraju Wizz Air realizuje połączenia trzy razy w tygodniu. Loty do Porto będą odbywać się dwa razy w tygodniu.

Tekst: Mirosław Mikulski
Zdjęcia: Turismo de Portugal
Zdjęcia: redakcja nowaturystyka.pl