Eger do jedna z turystycznych atrakcji Węgier. Leży ok. 140 km na północny wschód od Budapesztu i jest tu wszystko za czym tęsknią turyści – doskonałe wina, gorące źródła termalne i dużo zabytków.
Eger na Węgrzech znany jest głównie z powodu zmagań z Turkami. W roku 1552 miasto oparło się atakowi wojsk tureckich, a jego obrona jest dla Węgrów tym, czym dla Polaków obrona Jasnej Góry przed Szwedami. Oblężenie zamku trwało 39 dni, a jego obroną dowodził István Dobó, który miał pod swoją komendą ok. dwóch tysięcy żołnierzy. Powstrzymali oni 150 tysięczną armię najeźdźców!
Dzięki temu Dobó stał się bohaterem narodowym, a jego imieniem nazwany jest m.in. centralny plac w mieście. Obronie Egeru poświęcona jest powieść historyczna “Gwiazdy Egeru” napisana przez Gárdonyia Géza, która porównywana jest do polskiego “Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza.
Zabytkowy zamek, w którym obrońcy przetrwali oblężenie jest najważniejszym miejscem, które odwiedzają wszystkie wycieczki. Spacer po murach zamku, a zwłaszcza jego podziemiach, gdyż pod całym Wzgórzem Zamkowym wydrążono rozbudowany system schronów i tuneli, dostarcza naprawdę niesamowitych wrażeń, zwłaszcza kiedy zwiedzamy go z przewodnikiem, który w barwny sposób potrafi opowiedzieć o historii tego miejsca. Na terenie kompleksu mieści się także wystawa poświęcona XVI wiecznym militariom, głównie z wojny z Turkami.
Zmagania z Turkami niestety nie zakończyły się happy endem. Czterdzieści cztery lat później, podczas drugiego oblężenia Turcy zdobyli miasto, które przez 91 lat znalazło się od ich panowaniem. Z tamtego okresu w mieście zachowały się autentyczna Łaźnia Turecka oraz minaret, który ma 40 m wysokości. To najdalej na północ Europy wysunięte pamiątki po dawnym imperium osmańskim.
Miejskie atrakcje
Eger słynnie głownie z barokowej zabudowy. Zwiedzanie miasta warto zacząć od dawnego Liceum Karola Eszterhazyego. Znajduje się w nim zabytkowa Biblioteka Archidiecezjalna, jedna z najlepszych bibliotek w kraju. Liczy ona ponad 130 tys. woluminów wśród, których znajdują się stare kodeksy, rękopisy i jedyny na Węgrzech oryginalny list Mozarta. Wnętrze gmachu jest bogato zdobione freskami i rzeźbami w drewnie. W budynku mieści się też najstarsze na Węgrzech muzeum astronomiczne oraz zabytkowy peryskop umieszczony na szczycie budynku. Obserwacja miasta z wysokości kilkudziesięciu metrów przez lunetę peryskopu jest obowiązkowym punktem każdej wycieczki.
Na przeciwko liceum znajduje neoklasycystyczna bazylika św. Michała i Jana z pierwszej połowy XIX wieku. To druga co do wielkości świątynia na Węgrzech, a w jej wnętrzach stoją największe w kraju organy. Obecna świątynia wybudowana została w miejscu, gdzie w średniowieczu był kościół, a w czasach tureckich stał meczet. Ma 93 metry długości i 54 metry wysokości. Sama kopuła mierzy 40 metrów wysokości, a nad nią górują dwie wieże zakończone kopułami. Do wnętrza kościoła prowadzą schody, a po ich obu stronach znajdują się posągi węgierskich królów: św. Stefana i św. Władysława oraz apostołów Piotra i Pawła. Na szczycie frontu umieszczono trzy rzeźby symbolizujące wiarę, nadzieję i miłość, a na rogach posągi aniołów.
W Egerze znajduje się też jednym z najpiękniejszych zabytków węgierskiego baroku. To wybudowany przez zakon franciszkanów barokowy kościół minorytów, którego wnętrzach spoczywają relikwie patronki Europy Środkowo-Wschodniej św. Jadwigi oraz św. Kingi i bł. Jolanty. Relikwie serdecznego palca św. Jadwigi Królowej ofiarował kościołowi w lutym 2002 r. kard. Franciszek Macharski.
Jeśli odwiedzamy Eger z dziećmi warto zajrzeć do… Muzeum Marcepana. To chyba jedyne takie miejsce w Europie, w którym wszystkie eksponaty wykonano ze słodkiej masy i są jadalne. Niestety amatorzy słodkości muszą obejść się smakiem. Tak jak w innym muzeach nie tylko nie wolno dotykać eksponatów, ale też pod żadnym pozorem nie wolno ich zjadać! Nawet dzieciom…
W mieście nie brakuje też poloniców. W czasie II wojny światowej na egerskim zamku istniał obóz, w którym internowani byli polscy żołnierze z września 1939 roku. Działało tu też polskie liceum o czym informuje pamiątkowa tablica umieszczona na dawnym budynku szkoły.
W gorących wodach
Eger to także termy, które przyciągają turystów z całej Europy. Węgry są bowiem prawdziwą potęgą jeśli chodzi o źródła termalne. Wszystko dzięki odwiertom, które prowadzono tu od lat 30. ubiegłego wieku w poszukiwaniu ropy. Ropy nie odkryto zbyt wiele, ale znaleziono blisko 1,3 tys. gorących źródeł i teraz istnieje tu ok. 400 kąpielisk. W Egerze i jego okolicach działa dziesięć aż różnych basenów i kąpielisk z leczniczą wodą termalną, w których można się wygrzewać przez cały rok. Termy Egerskie należą do najpiękniejszych na Węgrzech. Mają pięć hektarów powierzchni, 13 basenów i znajdują się w samym sercu miasta, zaraz przy historycznym centrum. Kilka kilometrów od Egeru jest z kolei Dolina Wód Leczniczych, która obejmuje trzy miejscowości Egerszalok, Egerszolat i Demjen.
Nie masz wina nad węgrzyna
Eger i okoliczne miejscowości to jeden z najważniejszych regionów winiarskich na Węgrzech. Tradycja uprawy winorośli i produkcji wina sięga średniowiecza, a w okolicach Egeru powstaje jedno z najbardziej znanych czerwonych win – Egri Bikavér czyli Bycza krew. Najbardziej znanym miejscem w Egerze, do którego od lat ciągną miłośnicy dobrych trunków jest “Doliny Pięknej Pani”. Znajduje się w niej kilkadziesiąt winnych piwniczek wykutych w miękkim wulkanicznym tufie. Ceny w porównaniu z Polską są umiarkowane, nic więc dziwnego, że latem zawsze pełno tu turystów.
Tekst i zdjęcia: Mirosław Mikulski