Kudowa – Zdrój to jedno z najbardziej znanych uzdrowisk w Polsce. Można tu wypocząć i podreperować zdrowie. Kuracjusze przyjeżdżają tu od blisko 400 lat. Przyciągają ich tu lecznicze właściwości miejscowych wód, wspaniały park, a także pobliskie Góry Stołowe. Gościł tu m.in. rosyjski car Aleksander, król pruski Fryderyk Wilhelm III oraz Winston Churchill.
Sercem i wizytówką miasta jest zabytkowy Park Zdrojowy o powierzchni 17 ha usytuowany u stóp Góry Parkowej. Latem na jego terenie można zobaczyć wiele gatunków egzotycznej roślinności m.in. kaktusy i palmy. Przy wejściu na jego teren wznosi się zabytkowy budynek pijalni wód – uchodzi ona za jedną z najpiękniejszych w Polsce. W parku znajdują się też wszystkie źródła mineralne Kudowy Zdroju, a także większość budynków i urządzeń leczniczych. Kuracjusze na pewno wiedzą, że lecznictwo w tym mieście opiera się na szczawach wodorowęglanowo-sodowo-wapniowych, żelazistych i borowych pozyskiwanych ze źródeł „Śniadecki”, „Moniuszko” i „Marchlewski”.
Park położony jest w centrum miasta i zawsze pełno w nim spacerowiczów. Zwłaszcza że znajdują się tam dwa zabytkowe sanatoria: Zameczek z 1772 roku oraz Polonia mieszcząca w swym wnętrzu m.in. Teatr Zdrojowy im. Stanisława Moniuszki.
Największą atrakcją miasta jest jednak Kaplica Czaszek wybudowana w 1776 roku w stylu barokowym. To jeden z trzech podobnych obiektów w Europie. Jej ściany i sufit zostały wyłożone około trzema tysiącami czaszek i piszczeli. Pod podłogą w piwnicy znajduje się kolejne dwadzieścia jeden tysięcy czaszek, wypełniając ją do wysokości ok. dwóch metrów. Kaplica została założona przez proboszcza Wacława Tomaszka. To z jego inicjatywy zebrano czaszki i kości zmarłych na cholerę podczas epidemii wojny trzydziestoletniej (1618-1648) oraz tych, którzy zginęli w czasie wojen śląskich, głównie podczas siedmioletniej wojny (1756-1763).
Kolejnym unikatem Kudowy jest drewniana szopka, której figurki od 1904 roku rzeźbił scyzorykiem w drzewie lipowym FrantiŠek Štepán. Przez 20 lat stworzył on 250 ruchomych postaci, które najpierw były napędzane ręcznie, a od 1927 roku elektrycznie. Jego dzieło pokazuje życie ówczesnych mieszkańców Czermnej i okolic.
Warto też zajrzeć na Szlak Ginących Zawodów – to prywatna inicjatywa rodziny Gorczyńskich. W ich gospodarstwie zebrano przedmioty i wyposażenie związane ze starymi, zanikającymi już zawodami: garncarstwem, kowalstwem, tkactwem czy pieczeniem chleba i wyrobem masła. Na terenie gospodarstwa stoi też drewniany wiatrak i działa m.in. warsztat kowalski, w którym kowal pokazuje jak wykuwano podkowy. Podobny charakter Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego. Na jego terenie znajdują się m.in. zajazd z Szalejowa Dolnego (XIX wiek), chałupę z Kudowy-Zakrza (XVIII/XIX wiek), chałupę z Nowej Łomnicy (I poł. XIX wieku), stodołę z Kudowy-Czermnej (poł. XIX wieku), wiatrak koźlak z Jabłowa (poł. XIX wieku) i dzwonnicę alarmową z Gołaczowa (I poł. XIX wieku).
Inną z atrakcji uzdrowiska jest też największe w Polsce Muzeum Zabawek. W jego zbiorach znajduje się ponad 5 tys. eksponatów pochodzących w większości z XX wieku. Oprócz zabawek jest tam też w pełni wyposażona klasa szkolna sprzed 50 lat! Wizyta w muzeum to świetna zabawa dla dzieci, a dla dorosłych podróż sentymentalna do lat dzieciństwa.
Atrakcje Gór Stołowych
Ulubionym miejscem wycieczek kuracjuszy są pobliskie Góry Stołowe. Zwiedzanie tutejszych szlaków najlepiej zacząć od wycieczki na Szczeliniec Wielki, najwyższą górę tego pasma. Ma on zaledwie 919 m wysokości, a na jego szczyt wchodzi się po 665 kamiennych stopniach. Wierzchołek jest płaski niczym stół i znajduje się na nim jedno z najstarszych schronisk w polskich Sudetach. Zbudowano je w 1845 roku w stylu szwajcarskim. Jest ono malowniczo położone, a tuż przy nim znajdują się tarasy widokowe, usytuowane nad kilkudziesięciometrowymi, pionowymi przepaściami. Widok naprawdę zapiera dech w piersiach.
Droga powrotna prowadzi specjalnym szlakiem turystycznym przez tzw. Labirynt Skalny. Wstęp na szlak jest płatny, ale warto kupić bilet, ponieważ trasa jest niezwykle malownicza. Wiedzie przez skalne labirynty, głębokie i wąskie szczeliny, a po drodze mijamy wspaniałe tarasy widokowe. To niejedyny labirynt w Górach Stołowych. Kolejny znajduje się w pobliskich Błędnych Skałach. Kilkusetmetrowa trasa wije się między skałami, a jej szerokość czasami wynosi tylko kilkadziesiąt centymetrów.
Na szlak najlepiej ruszyć z pobliskiego Karłowa, do którego docierają podmiejskie autobusy z Kudowy. Podróż trwa ok. 20 minut.
Część Gór Stołowych rozciąga się także po czeskiej stronie granicy. Tam znajduje się słynne Skalne Miasto w Adršpach, jedna z największych atrakcji w całych Sudetach. To kolejny fantastyczny kamienny labirynt wyrzeźbiony siłami natury. Od tych w Polsce różni się tym, że szlaki turystyczne wiodą między olbrzymimi skałami, których wysokość dochodzi do120 m! Można tu także podziwiać skalny wodospad i szmaragdowe jezioro w miejscu, gdzie kiedyś wydobywano żwir. Skalne Miasto zachwyciło filmowców z Hollywood i kręcono tu m.in. część zdjęć do filmu „Opowieści z Narnii”.
Kuracjusze i turyści odwiedzający Kudowę Zdrój na pewno nie będą się nudzili.
Tekst i zdjęcia: Mirosław Mikulski
