Pilzno znane jest w całej Europie z produkcji słynnego piwa Pilsner. Jest tu jednak także sporo innych atrakcji, które warto zobaczyć. Koniecznie trzeba wybrać się na wycieczkę po Starym Mieście i obejrzeć katedrę św. Bartłomieja. Warto też zajrzeć do Muzeum Marionetek.
Wizyta w Pilźnie zaczyna się zwykle od wycieczki po słynnym browarze i poznawania tajemnic złocistego trunku. Nic w tym dziwnego. Tradycje piwowarskie w Pilźnie sięgają średniowiecza, już w XVII wieku działało tu 26 browarów. Nowoczesny Browar Mieszczański, w którym rozpoczęto warzenie słynnego Pilsnera powstał jednak dopiero w 1842 roku. Założyło go 12 pilzneńskich mieszczan, którzy zatrudnili bawarskiego piwowara Josefa Grolla, aby ten warzył piwo i pomnażał ich majątki. Dziś w ciągu godziny wytwarza się tu 120 tys. butelek napoju, a pilzneński Urquell znają smakosze na całym świecie.
Największe wrażenie robią podziemia browaru. Są tak rozległe, że łatwo się w nich zgubić i już po kilku minutach dają się we znaki chłód oraz wilgoć. A kiedyś w takich warunkach robotnicy pracowali całymi dniami. Dziś w wielkich, starych dębowych beczkach również warzy się tam piwo tradycyjnymi metodami, ale już w mniejszych ilościach i z przeznaczeniem dla koneserów. Niefiltrowanego i niepasteryzowanego piwa nalewanego prosto z dębowych beczek można spróbować podczas wędrówki po podziemiach.
Tuż obok znajduje się Muzeum Piwowarstwa. Mieści się ono w starym budynku browaru w historycznym centrum miasta. Można w nim poznać historię piwa od starożytności aż po współczesność. Ekspozycja przedstawia procesy i sekrety produkcji, sposoby podawania oraz picia chmielowego napoju na przestrzeni wieków. Można tu zobaczyć m.in. wnętrze wiejskiej gospody z przełomu XIX. i XX. wieku oraz warsztatu rzemieślniczego.
Dużą atrakcją są także zabytkowe podziemia. Powstawały one między XIII a XIX wiekiem i mają ok. 20 kilometrów długości, ale dla zwiedzających udostępniono jedynie ich fragment. Kiedyś znajdowały się w nich magazyny piwa, działały warsztaty rzemieślnicze, składy żywności, słodownie i wytwornie wina.
Niezwykłe zabytki
Pilzno to nie tylko piwo, ale także setki lat historii. Sercem miasta jest plac Republiki, czyli rynek, jeden z największych w Europie. Ma blisko 200 m długości i 139 m szerokości. Latem często odbywają się tu targi regionalne. Otaczają go zabytkowe kamienice, a ponad nim góruje katedra św. Bartłomieja. To gotycki cud architektury z początku XIV wieku, z najwyższą wieżą kościelną w Czechach, mierzącą 102 m! Jeszcze na początku lat 80. była to najwyższa budowla w Czechach. Na wysokości 6o m znajduje się taras widokowy, z którego można podziwiać panoramę miasta.Równie duże wrażenie robi XVI-wieczny ratusz miejski zbudowany w stylu włoskiego renesansu. Zaprojektował go pochodzący z Włoch architekt Giovanni de Statia z Lugano.
Inną perełką architektury w Pilźnie jest Wielka Synagoga, druga pod względem wielkości w Europie (większa jest tylko w Budapeszcie) i trzecia na świecie. Bożnica została zbudowana w stylu mauretańsko-romańskim w latach 1890-1893i zachwyca wspaniałymi zdobieniami. W połowie lat 70., kiedy przestała być miejscem kultu, zaczęła popadać w ruinę. W latach 1995–1998 synagogę poddano gruntownej renowacji i obecnie jako sala koncertowa oraz wystawowa. W jednym z mniejszych pomieszczeń urządzono małą salę modlitewną.
Muzea, jakich nie znacie
Warte odwiedzenia w Pilźnie są też muzea. Najwięcej osób zagląda oczywiście do Muzeum Piwowarstwa, ale jeśli towarzyszą nam dzieci, koniecznie trzeba odwiedzić Muzeum Marionetek (Muzeum loutek) ulokowane w pilzneńskim rynku. Zebrano w nim ponad 300 kukiełek dzięki, którym możemy zapoznać się z historią czeskiego lalkarstwa. Teatr kukiełkowy pojawił się w Czechach w drugiej połowie XVIII wieku i w znacznym stopniu wpłynął na odrodzenie się języka czeskiego. Kunszt w wykonywaniu marionetek i przywiązanie do tradycji zaowocowało wpisaniem czeskiego lalkarstwa na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO. Z Pilzna pochodzi Josef Skupa twórca dwóch najsłynniejszych czeskich kukiełek Spejbla i Hurvinka. Spejbl to niezbyt bystry ojciec, który nie zwraca przesadnie uwagi na swego syna Hurvínka i ciągle popada w tarapaty, z których ratuje go własne dziecko. Kukiełki zostały stworzone w latach 20. ubiegłego wieku, a sztuki oparte na ich dialogach szybko stały się popularne w całym kraju. Wkrótce zostali też bohaterami audycji radiowych oraz książek. Ich figurki można zobaczyć w jednym z pilzneńskich parków.
Najmniej znane, a warte wizyty jest Muzeum Generała Pattona (Patton Memorial). Otwarto je 5 maja 2005 roku w związku z 60. rocznicą wyzwolenia Pilzna przez amerykańską 3 Armię dowodzoną przez generała Pattona. Zgromadzono w nim ponad tysiąc eksponatów dokumentujących to wydarzenie oraz ostatnie tygodnie wojny i pierwsze lata Czechosłowacji. By upamiętnić odzyskanie wolności w 1945 roku, mieszkańcy Pilzna zawsze na początku maja organizują „Festiwal Wyzwolenia”.
Tekst i zdjęcia: Mirosław Mikulski
