Średniowieczne miasto Cottbus, którego pierwsze wzmianki pochodzą z 1156 roku, zaliczane jest do najbardziej zielonych miast Niemiec. Największe miasto Dolnych Łużyc, liczące sobie ponad 100.000 mieszkańców, może poszczycić się dobrze zachowanymi murami miast i jego wieżami: Grodzką i Menniczą, bramami, Kościołem Wendyjskim z XIV wieku, barokowymi kamieniczkami na Starym Rynku, domkami garbarskimi, ponad 350-ma domami z okresu późnej secesji, secesyjnym Teatrem Państwowym Bernharda Sehringa oraz zielonymi parkami wzdłuż Szprewy. To tutaj znajdował się w X wieku największy gród słowiański na Dolnych Łużycach. Nazwy ulic w j. niemieckim i łużyckim nawiązują do historii Słowian w tym regionie.
Mówi się, że teren Dolnych Łużyc zamieszkiwany jest przez około 20.000 Serbołużyczan, posługujących się językiem, zbliżonym do języka polskiego. Pierwsze wzmianki na temat Słowian pojawiły się już w VI wieku, kiedy to na terenie między rzekami Bóbr, Kwisą i Odrą na wschodzie, a rzekami Soławą i Łabą na południowym zachodzie, pojawiły się pierwsze grupy słowiańskie. Jedną z nich była grupa „Lusizi”, od której pochodzi obecna nazwa Łużyc. Tradycje i obyczaje tej mniejszości narodowej przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Imprezami kulturalnymi, typowymi dla regionu są zapusty, ptasie wesele, palenie ognisk wielkanocnych, zdobienie jajek wielkanocnych, stawianie drzewek majowych oraz łapanie kokota. Tradycyjne stroje ludowe są jednakże wizytówką Dolnołużyczan.
Zwiedzanie miasta warto jest rozpocząć od Polsko-Niemieckiego Centrum Promocji i Informacji Turystycznej na placu „Berliner Platz 6”, w którym to odwiedzający mogą otrzymać darmowe polskojęzyczne informatory na temat Cottbus i regionu. Mowa tutaj o mapach turystycznych: Starego Miasta, Parku Branitz, Ogrodu Zoologicznego, parku Spreeauenpark, tras pieszych w formie gier miejskich dla rodzin z dziećmi, tras rowerowych i Szprewaldu. Informatory miasta Forst, Guben oraz manufaktury czekolady „Confiserie Felicitas” w Hornow, są również dostępne w tym miejscu.
Choć Stary Rynek oddalony jest od centrum informacji turystycznej zaledwie 200 metrów, dobrze jest zrobić sobie spacer wzdłuż średniowiecznych murów, poczynając od strony Domku Japońskiego, zwanego również Domkiem Herbacianym. Długość murów, które powstały w miejscu drewnianych palisad, wynosiła w XIII wieku około 1,9 km. Znaczna ich część zachowała się do dziś dnia. Historyczny zarys miasta Cottbus można rozpoznać stojąc na Starym Rynku na wysokości ulicy Grodzkiej (Spremberger Strasse). Stąd widoczna jest Wieża Grodzka (Spremberger Turm/ wizytówka miasta), Brama pod Lipami, Kościół Klasztorny z 1303 roku, Kościół św. Mikołaja (Oberkirche), Wieża Zamkowa zwana również Wieżą Sądową. Tutaj krzyżowały się również drogi handlowe. Jedna z nich prowadziła z Frankfurtu nad Odrą do Drezna, druga natomiast z Magdeburga do Wrocławia. Rynek otoczony był do XVII wieku domami szachulcowymi. Liczne pożary w latach 1600 – 1671 zniszczyły średniowieczny wizerunek tej części miasta. Ich miejsce zastąpiły barokowe i klasycystyczne kamieniczki.
Znajdujące się na Starym Rynku najstarsze Brandenburskie Muzeum Aptekarstwa jest atrakcją samą w sobie! W „Aptece pod Lwem”, której historia sięga 400 lat wstecz, zapoznać się można z zabytkowym wyposażeniem wnętrz aptek z ostatnich stuleci, z laboratorium galenowym, izbą zielarską, komorą trucizn oraz piwnicą ze starymi fiolkami i buteleczkami po lekarstwach. Oprócz zwiedzania można zakupić herbatki ziołowe, likier ziołowy którego receptura liczy sobie około 200 lat oraz wodę kolońską unisex „Farina”, którą perfumował się m. in. książę Pückler.
Przed budynkiem apteki znajduje się fontanna z trzema symbolicznymi postaciami: rybaka, handlarki i Marii Groch, która w 1819 roku zasłynęła z „Baumkuchen” – regionalnego sękacza. Ten słodki smakołyk wypiekany jest według historycznego przepisu do dziś dnia. Zasmakować go można w kawiarni „Cafe Lauterbach”.
Idąc dalej warto jest zwrócić uwagę na urokliwe XVIII-wieczne domki garbarskie, Górę Zamkową, na której znajdował się największy gród słowiański w X wieku, jak również na byłą elektrownię, która w 1901 roku wyprodukowała prąd dla linii tramwajowych i 138 domostw miasta Cottbus.
W południowo-wschodniej części Cottbus położony jest jeden z najpiękniejszych parków krajobrazowych Niemiec z XIX wieku – perła turystyczna miasta. Jego twórcą był książę Hermnann Pückler von Muskau (1785-1871) – wielki projektant ogrodów, literat, podróżnik, miłośnik pięknych kobiet oraz wyszukanych potraw. Park, zaaranżowany w stylu angielskim, jest najbardziej dojrzałym dziełem życiowym księcia. Jest swego rodzaju pamiątką z podróży. Na jego terenie znajdziemy dwie piramidy, Górę Hermanna, Góry Księżycowe, Świętą Górę, sieć wodną kanałów oraz jezior oraz historyczną oranżerię, w której książę uprawiał ananasy. Warto jest ponadto udać się do pałacu, aby zobaczyć jego wyjątkowe komnaty orientalne, olbrzymią bibliotekę, salon muzyczny, jego sypialnię i komnatę królowej Augusty. Park w Branitz jest galerią obrazów, inspirującą każdego odwiedzającego to miejsce. Piramida na wodzie (Tumulus) jest grobem księcia Pücklera. Wszystko stworzone według filozofii nawiązującej to stwierdzenia, że „sztuka jest czymś najbardziej wartościowym w życiu człowieka”. Podczas Festiwalu Ogrodniczego, organizowanego na terenie Oranżerii w dniach 27-29.05.2022, będzie można w sposób szczególny poczuć atmosferę tego miejsca. Odwiedzający będą mieli możliwość zakupu wyjątkowych krzewów, drzew i kwiatów, wzięcia udziału w bogatym programie kulturalnym oraz wycieczce gondolą do piramid księcia.
Tekst: Jolanta Imbierska
(CottbusService Mitarbeiterin)
Zdjęcia: Andreas Franke (CMT Cottbus)
